Η Αθήνα και η Ρώμη είναι δύο πόλεις με παράλληλη ιστορική πορεία και με εξέχουσα θέση στον αρχαίο κόσμο. Η πρώτη καλλιέργησε τα γράμματα και τις τέχνες και ακτινοβολούσε πνευματικά καθ’ όλην τη διάρκεια της Αρχαιότητας . Η άλλη ήταν το διοικητικό κέντρο, οικουμενική πρωτεύουσα. Αλλά και στα Νεότερα χρόνια έγιναν πρωτεύουσες λόγω του ιστορικού τους βάρους και της καλλιτεχνικής τους κληρονομιάς στα αναγεννημένα μέσα από επαναστάσεις έθνη της Ελλάδας και της Ιταλίας.
Η Ρώμη ως οικουμενική πρωτεύουσα ήταν φυσικό να θέλει να ομογενοποιήσει τους πληθυσμούς της τεράστιας αυτοκρατορίας με τη διάδοση ενός εκλεπτισμένου κοινού τρόπου ζωής, της αυτοκρατορικής λατρείας και με μεγάλα οικοδομικά προγράμματα στις επαρχίες. Στην Αθήνα όμως η παρέμβαση αυτή ξεκινούσε με αφετηρία το σεβασμό και το θαυμασμό και συχνά την αγάπη για τον πολιτισμό της πόλης.
Ο αυτοκράτορας όμως που συνδεόταν με ισχυρότερους δεσμούς με την Αθήνα λόγω της μακράς παραμονής του και των σπουδών του σε αυτήν, ο Αδριανός, κόσμησε την πόλη με μια σειρά από έργα τα οποία έδειχναν την αγάπη του γι’ αυτήν και θα συνέδεαν αιωνίως το όνομά του με την πόλη.
Τα μνημεία λοιπόν αυτά αν και ήταν τυπικού ρωμαϊκού χαρακτήρα (επίδειξης και κοινής ωφελείας) έφεραν όμως τη σφραγίδα της έξοχης καλλιτεχνικής παράδοσης της πόλης, του μέτρου και της κομψότητας. Τα ρωμαϊκά μνημεία της Αθήνας μπορούμε να τα διακρίνουμε σε 3 περιόδους:
1) Στην περίοδο του Αυγούστου,
2) Στην περίοδο του Αδριανού που αποτελεί και το μεγαλύτερο οικοδομκό πρόγραμμα των ρωμαϊκών χρόνων και μια από τις πιο λαμπρές περιόδους της πόλης
3)Στα οικοδομήματα που ανήκουν στον φιλόσοφο και βαθύπλουτο Αθηναίο με πολύ στενές σχέσεις με το αυτοκρατορικό περιβάλλον, Ηρώδη τον Αττικό.
Πύλη του Αδριανού: ο πιο χαρακτηριστικός τύπος μνημείου επίδειξης, η θριαμβική αψίδα (τόξο), συνυφασμένη με μεγάλα γεγονότα από τη δράση ενός στρατηγού ή αυτοκράτορα.
Το Ολυμπιείο: ο ναός του Ολυμπίου Διός, τεραστίων διαστάσεων και έξω από το αττικό μέτρο και τη δημοκρατική παράδοση (η ρωμαϊκή οικοδόμησή του συνέχεια πολιτικής τυράννων)
Το λουτρό: τυπικό έργο κοινής ωφέλειας ή ωφελιμιστικού χαρακτήρα, κέντρο της κοινωνικής και αστικής ζωής στα ρωμαϊκά χρόνια (τεράστια συγκροτήματα Θερμών στη Ρώμη)
Ρωμαϊκή Αγορά: το οικονομικό κέντρο της Αθήνας στα ρωμαϊκά χρόνια ως επέκταση της αρχαίας Αγοράς (χτισμένη σε μια οικοδομική φάση και όχι σταδιακά διαμορφωμένη όπως η αρχαία Αγορά.). Σημειολογικά καταδεικνύει την υποβάθμιση της πολιτικής λειτουργίας και αναβάθμιση της οικονομικής.
Βεσπασιανές: κτίριο κοινής ωφέλειας που βελτίωνε το επίπεδο της καθημερινής ζωής των Αθηναίων (το πρώτο στο είδος του στην αρχαία Αθήνα)
Βιβλιοθήκη του Αδριανού: χαρακτηριστικός τύπου κτιρίων που σχετίζεται με την ανάπτυξη των επιστημών στα Ελληνιστικά και Ρωμαϊκά χρόνια. Αντανάκλαση των μεγάλων προτύπων Αλεξάνδρειας και Περγάμου στην πόλη που αποτέλεσε το αρχέτυπο γι αυτές και δηλωτικό της αγάπης του Αδριανού για τα γράμματα (επί Τουρκοκρατίας ο χώρος της ήταν το θρησκευτικό, διοικητικό και οικονομικό κέντρο)
Ωδείο του Ηρώδου του Αττικού: τυπικό ρωμαϊκό κτίριο θεαμάτων (συναυλίες, θέατρο κλπ) με σημαντικές διαφορές από το ελληνικό θέατρο (στεγασμένο, τριώροφη σκηνή, αρχιτεκτονική σύνδεση σκηνής και κοίλου). Αναφορά στο Ωδείο του Αγρίππα στην αρχαία Αγορά στα χρόνια του Αυγούστου.
Ταφικό μνημείο Φιλοπάππου: άμετρο, αλαζονικό μνημείο πλούσιου ιδιώτη λόγω θέσης και μεγέθους καταδεικνύει την κατάσταση στην Αθήνα του 2ου αι. μ.Χ.
Μαρία Παύλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου